Immunologie

Ons immuunsysteem is essentieel om ons te beschermen tegen ziekten. Maar het systeem kan slecht functioneren, te weinig reageren of overdreven reageren. We hebben dan te maken met immuun- of afweerziekten. Deze kunnen zich onder meer uiten als auto-immuunziekten of auto-inflammatoire ziekten.

Bij auto-immuunziekten keert het verworven of aangeleerde deel van het afweersysteem zich tegen het eigen lichaam (zoals bij reumatoïde artritis).

Bij auto-inflammatoire ziekten wordt het aangeboren deel van het afweersysteem te actief, wat zorgt voor koorts en andere ontstekingsverschijnselen (zoals bij de ziekte van Still en familiaire Middellandse Zeekoorts (FMF)).

Sobi richt zich al jaren op de behandeling van ernstige, invaliderende of zelfs levensbedreigende ziekten die gelinkt zijn aan immunologie. Met onze kennis van de betrokken mechanismen onderzoeken we hoe onze bestaande geneesmiddelen kunnen helpen en zoeken we naar nieuwe middelen die veelbelovend zijn bij onder andere auto-inflammatoire en auto-immuunziekten.

Dat doen we bijvoorbeeld voor de ziekten die we hieronder vermelden. Daarbij noemen we het woord ‘cytokines’. Voor een beter begrip is het daarbij belangrijk om eerst even het woord ‘cytokines’ toe te lichten. Cytokines zijn eiwitten die door het lichaam aangemaakt worden en die de communicatie tussen de cellen coördineren en de cel activiteit helpen controleren. Bij veel immuunziekten produceert het lichaam te veel van bepaalde cytokines. Dit resulteert in schadelijke effecten (ontstekingen), die de verschijnselen van de ziekte veroorzaken.

Reumatoïde artritis (RA)

Reumatoïde artritis is de meest voorkomende ontstekingsziekte van de gewrichten met een chronisch progressief verloop. De oorzaken en triggers van deze auto-immuunziekte zijn gevarieerd en nog niet volledig doorgrond. Een verstoring van de immuunregulatie en een overproductie van bepaalde cytokines zorgen ervoor dat de gewrichten ontstoken, gezwollen en drukgevoelig worden. De kraakbeencellen in de gewrichten worden in toenemende mate afgebroken.

Ziekte van Still

De ziekte van Still, die zowel bij kinderen als volwassenen voorkomt, is een zeldzame systemische, auto-inflammatoire ziekte die meerdere organen aantast. Zoals bij alle auto-inflammatoire ziekten, is bij de ziekte van Still het aangeboren immuunsysteem geactiveerd. Dit wordt hoogstwaarschijnlijk veroorzaakt door een overactiviteit van bepaalde cytokines.

Cryopyrine-geassocieerde periodieke koortsspectrum (CAPS)

De met cryopyrine geassocieerde periodieke koortssyndromen behoren tot de zeldzame erfelijke auto-inflammatoire ziekten. CAPS wordt gekenmerkt door periodieke koortsaanvallen en huiduitslag, vaak getriggerd door kou. Drie verschillende klinische beelden worden samengevat onder de term CAPS: Familiaal auto-inflammatoir syndroom door koude (FCAS), Muckle-Wells-syndroom (MWS), en Neonatale-Onset Multisystem Inflammatory Disease (NOMID) of chronische infantiele neurocutane articulaire ziekte Syndroom (CINCA).

Familiaire Middellandse Zeekoorts (FMF)

Familiaire Middellandse Zeekoorts is een zeldzame, erfelijke auto-inflammatoire ziekte. Het wordt gekenmerkt door terugkerende koortsaanvallen en (buik)pijn en valt daarom onder de periodieke koortssyndromen. De getroffenen hebben meestal een mutatie (verandering) in de genetische informatie in het zogenaamde MEVF-gen (Mediterranean Fever). Dat leidt tot ongecontroleerde ontstekingen in het lichaam. Bij ongeveer 90% van de getroffenen treedt de ziekte op voor de leeftijd van 20 jaar en bij 75% vóór de leeftijd van 10 jaar.